คณะนักวิจัยหน่วยวิจัยเทคโนโลยีชีวการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ประสบความสำเร็จในการพัฒนา “ชุดตรวจพาหะโรคธาลัสซีเมีย” ได้เป็นครั้งแรกของโลก แค่ 2 นาทีรู้ผลทันที แม่นยำเกือบร้อยเปอร์เซนต์ ช่วยลดขั้นตอนและความยุ่งยาก ราคาไม่แพง สามารถใช้ตรวจกับประชากรจำนวนมากได้ 

โรคนี้เกิดจากความผิดปกติของยีนที่เกี่ยวข้องในการสร้างฮีโมโกลบินของเม็ดเลือดแดง สามารถถ่ายทอดได้ทางกรรมพันธุ์ อาการของโรคมักจะเกิดตั้งแต่วัยเด็ก คือ ซีด ท้องป้อง ร่างกายแคระแกร็น ในการควบคุมโรคนี้แพทย์จึงแนะนำให้มีการตรวจเลือดคู่สมรสก่อนมีบุตร เพื่อค้นหายีนแฝงธาลัสซีเมียในตัวบุคคล เพราะผู้ที่มียีนแฝงธาลัสซีเมีย หรือที่เรียกว่าพาหะ จะเป็นบุคคลที่มีร่างกายปกติ สุขภาพดีเหมือนคนทั่วไป แต่หากแต่งงานมีลูก จะปรากฏอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นกับลูกตามระดับความรุนแรง ได้แก่ ทารกตายตั้งแต่อยู่ในครรภ์ หรือเด็กรอดแต่เจริญเติบโตช้ากว่าปกติ อีกทั้งยังต้องรักษาอาการผิดปกติของร่างกายตั้งแต่เล็กจนโต 

ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุขระบุว่า คนไทยมียีนทางพันธุกรรม ที่สามารถถ่ายทอดโรคเลือดชนิดนี้สู่บุตรหลานสูงถึงร้อยละ 30 - 40  หรือประมาณ  18 - 24 ล้านคน มีคนไทยทั่วประเทศป่วยที่จำเป็นต้องถ่ายเลือด 600,000 ราย และมีเด็กเกิดใหม่เป็นโรคนี้เพิ่มวันละ 34 คน รัฐต้องสูญเสียค่ารักษาปีละกว่า 5,000 ล้านบาท การตรวจหาบุคคลที่เป็นพาหะของโรคธาลัสซีเมียทำได้ไม่ง่ายนัก เนื่องจากค่าใช้จ่ายสูง ต้องทำในห้องปฏิบัติการ ใช้เวลานานในการตรวจวิเคราะห์ เครื่องมือที่มีอยู่ไม่เหมาะในการนำมาใช้ตรวจหาในกลุ่มประชากรที่มีจำนวนมากได้ 

แต่ปัญหาข้างต้นนี้ นำไปสู่การคิดค้นตัวช่วยที่เรียกว่า “ชุดตรวจคัดกรองพาหะแอลฟ่าธาลัสซีเมียแบบแถบสี” ใช้เวลาเพียง 2 นาที สามารถอ่านผลทันทีด้วยตาเปล่า ยิ่งไปกว่านั้นชุดตรวจนี้ยังมีความแม่นยำสูงถึง 99% อีกด้วย ผลงานดังกล่าวเป็นของทีมงานหน่วยวิจัยเทคโนโลยีชีวการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นำโดย ดร.วัชระ กสิณฤกษ์ ร่วมกับบริษัท ไอเมดลาบอราทอรี จำกัด นวัตกรรมทางด้านสุขภาพชิ้นนี้ จึงเป็นผลงานดีๆ ที่สามารถรักษาและพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยธาลัสซีเมีย และควบคุมการเกิดโรคธาลัส     ซีเมียในบุตรหลาน ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลผู้ป่วย รวมทั้งสามารถส่งออกเพื่อจำหน่ายไปยังตลาดต่างประเทศได้