การ Live สดเพื่อขายสินค้าในปัจจุบันเป็นที่นิยมเป็นอย่างมาก แต่ปฎิเสธไม่ได้ว่าการขายของผ่านรายการโทรทัศน์ยังคงมีอยู่โดยได้รับความนิยมจากผู้สูงอายุที่ใช้แพลทฟอร์มออนไลน์ไม่ถนัด การขายสินค้าบนแพลทฟอร์มดังกล่าวถือว่าเป็นการตลาดที่ประสบความสำเร็จเป็นอย่างมาก เพราะการซื้อขายจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยที่บางครั้งเราอาจจะฟังแค่สิ่งที่ผู้ขายพูดจนลืมหาข้อมูลอย่างถี่ถ้วน ซึ่งปฏิเสธไม่ได้ว่า เพื่อยอดขายที่ดีผู้ขายบางรายก็อาจจะเอาเปรียบผู้บริโภคโดยการโฆษณาเกินจริงได้
หนึ่งในสินค้าที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก คือ “อาหารเสริม” ไม่ว่าเป็นน้ำชง สารสกัดต่างๆ ยาสมุนไพรบางชนิด ยังไม่รวมสินค้าจำพวกครีม และสบู่กวนต่าง ๆ ก็ยังคงเป็นสินค้าที่มีการโฆษณาเกินจริง นั้นทำให้ผู้บริโภคอาจไม่ได้รับประโยชน์จากสินค้าหรืออาจได้รับอันตรายจากสินค้าที่ซื้อมาแทน
แต่ด้วยความหลากหลายของแพลฟอร์มและวิธีการขายสินค้าในปัจจุบัน ส่งผลให้การตรวจสอบของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอาจไม่ทั่วถึง ผู้บริโภคและประชาชนจึงต้องช่วยกันเป็นหูเป็นตาในการตรวจสอบการโฆษณาสินค้าเกินจริงได้ด้วยการส่งเรื่องให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
โดยมี “ศูนย์จัดการเรื่องร้องเรียนและปราบปรามการกระทำผิดกฎหมายเกี่ยวกับผลลิตภัณฑ์(ศรป.)” ที่จัดตั้งขึ้นมาเพื่อจัดการเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สุขภาพโดยตรง โดยสืบหาข้อเท็จจริงและส่งเรื่องให้องค์การอาหารและยาอนุมัติดำเนินคดีกับผู้ที่กระทำความผิดได้
“กองบัญชาการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภค(ปก.ปคบ)” เป็นอีกหนึ่งหน่วยงานที่มีส่วนในการดูแลและบังคับใช้กฎหมายเรื่องอาหารและยา โดยจะรับเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับโฆษณาผลิตภัณฑ์สุขภาพในกรณีมีโทษจำคุกที่ อย.ไม่สามารถเปรียบเทียบได้ เนื่องจากกฎหมายไม่ได้ให้อำนาจ
และหน่วยงานสุดท้าย คือ สำนักรับเรื่องร้องเรียนและคุ้มครองผู้บริโภคในกิจการกระจายเสียงและโทรทัศน์(กสทช.) ซึ่งจะเป็นหน่วยงานที่เน้นไปทางสื่อโทรทัศน์ โดยแก้ปัญหา ตาม พระราชบัญญัติองค์กรจัดสรรคลื่นความถี่ฯ ที่กำหนดว่า ในกรณีที่ผู้ประกอบกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์หรือกิจการโทรคมนาคม ดำเนินการใดๆ ที่น่าจะเอาเปรียบผู้บริโภค โดยอาศัยเครือข่ายและการโฆษณาอันมีลักษณะการค้ากำไรเกินควร หรือก่อความเดือดร้อนรำคาญไม่ว่าด้วยวิธีใดก็ตาม กสทช.มีอำนาจระงับการดำเนินการดังกล่าวและมีอำนาจปรับทางปกครองไม่เกินห้าล้านบาทได้
อย่างไรก็ตาม เราต้องปกป้องตัวเองโดยไม่หลงเชื่อคำโฆษณาชวนเชื่อ หมั่นหาข้อมูลของสินค้าอย่างละเอียดและต้องไม่เป็นทาสการตลาดจนทำให้เราโดนเอาเปรียบจากผู้ขายที่เอาเปรียบเราได้
ยังมีอีกหลายบทความทางสุขภาพที่น่าสนใจ ให้ทุกท่านได้อ่านกันใน “รายงานสุขภาพคนไทย เล่มปี 2565” สามารถอ่านฟรีได้แล้ววันนี้ ผ่านทางเว็บไซต์ได้ที่ www.thaihealthreport.com หรือติดต่อขอรับหนังสือผ่านทางอีเมลได้ที่ thaihealthipsr@gmail.com
ปรับปรุงข้อมูลจาก: รายงานสุขภาพคนไทย เล่มปี 2565 หมวด 10 สถานการณ์เด่นทางสุขภาพ เรื่อง โฆษณาอาหารเสริมเกินจริง ควรแก้ปัญหาอย่างไร? หน้าที่ 50 - 52
ติดตามทุกความเคลื่อนไหว ของ “สุขภาพคนไทย”
ผ่านทางเว็บไซต์ได้ที่ www.thaihealthreport.com
Facebook : สุขภาพคนไทย
Instagram : @thaihealthreport
TikTok : @thaihealthreport (30วิสุขภาพคนไทย)